0012 Gelderse Rekenkamer ( Gelders Archief )

Archieftoegang

Hier vindt u de inventaris van een archieftoegang. Hierin staat beschreven welke stukken zich in dit archief bevinden. 
 
Het nummer dat voor de titel van het archief staat is het toegangsnummer van dit archief. Het nummer dat voor de beschrijving van een stuk staat is het inventarisnummer. 
  • Bij ‘Kenmerken’ vindt u algemene informatie over dit archief
  • Bij ‘Inleiding’ vindt u achtergrondinformatie over dit archief, denk hierbij aan de openbaarheid, de archiefvormer en de oorsprong en opbouw van het archief.
  • Bij ‘Inventaris’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden. 

Hoe zoekt u door een archieftoegang?

Klik op de zoekbalk links bovenin en voer uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’.
Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken uit dit archief waar deze term in voorkomt. Om te zien in welk deel van het archief deze stukken zitten klikt u op ‘Inventaris’. Dor telkens te klikken op het woord/de woorden die vetgedrukt worden weergegeven komt u uit bij de (met geel gemarkeerde) zoektermen. 

Welke archieftoegangen heeft het Gelders Archief?

Bekijk het Archievenoverzicht  om te zien welke archieven zich in het Gelders Archief bevinden. Deze zijn niet allemaal geïnventariseerd en beschikbaar voor inzage. Als er geen inventarislijst beschikbaar is, is dit archief helaas nog niet in te zien. 
 

 

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
0012   Gelderse Rekenkamer
Inleiding
1. Auteursrechten en andere rechten
2. Openbaarheid en citeren
3. De geschiedenis van de Rekenkamer
4. De geschiedenis van het archief van 1543 tot 1915
5. De ordening en beschrijving van het archief
6. Afkortingen
laatste wijziging 31-07-2024
9.763 beschreven archiefstukken
7.522 gedigitaliseerd
totaal 706.261 bestanden
Inventaris
Eerste afdeeling. Algemeen
Tweede afdeeling. Onderdeelen van het domeinbeheer (uitgezonderd rekeningen en bijlagen)
Derde afdeeling. Rekeningen en bijlagen
N.B. Van de bijlagen is de groote meerderheid verloren, gelijk in de inleiding is medegedeeld. Aangezien nu een gedetailleerde beschrijving van alle nog aanwezige bijlagen den inventaris te omvangrijk zou hebben gemaakt en het aan den anderen kant toch gewenscht scheen, op menig belangrijk stuk onder die bijlagen de aandacht te vestigen, is bij de beschrijving slechts in bepaalde gevallen de inhoud van de bijlagen aangegeven. Zoo zal men omschrijvingen aantreffen van de meeste bijlagen, die tot de Charterverzameling (0243) hebben behoord, en van vele stukken van dien aard, die bij de oudere rekeningen der landrentmeesters-generaal zijn overgelegd en waarvan de inhoud min of meer verrassend, althans opmerkelijk is. Hiermede is natuurlijk allerminst bedoeld, op de niet nader omschreven bijlagen het stempel van onbelangrijkheid te drukken, Op de omslagen, waarin bijlagen bewaard zijn, is aangeduid, tot welke rekeningen zij behooren.
A. Rekeningen betreffende den inwendigen dienst in de Rekenkamer
B. Rekeningen van de landrentmeesters-generaal
I. Rekeningen van de landrentmeesters-generaal wegens hun gewone beheer, 1543-1794
N.B. Zie over dit rentambt de noten aan het hoofd van A.I. in de 2de Afdeeling en B.II. in de 3de Afdeeling. Ingevolge art. 29 van de instructie voor de Rekenkamer zou de landrentmeester-generaal ook na de oprichting van dat college te Brussel in de Brabantsche Rekenkamer rekening afleggen. Hieraan is echter al bij de benoeming van VAN DER HOUVE in 1563 een einde gekomen Ingevolge besluit van de Landschap van 4 Augustus 1690 heeft het afhooren van de rekeningen der landrentmeesters-generaal over 1691-1792 plaats gehad ten overstaan van een commissie uit de Staten, waarin twee leden uit ieder kwartier zitting hadden en die daartoe jaarlijks door de Rekenkamer werden opgeroepen. Het landrentambt-generaal heeft tot 1810 bestaan. De rekeningen over 1795-1810 zijn bewaard in de archieven der colleges, die destijds de domeinen hebben beheerd.
II. Bederekeningen van de landrentmeesters-generaal, 1548-1574
N.B. Ook in de 1ste gewone rekening van GERARD RENOY (no. 1702) is een bede verantwoord. In art. 65 van de instructie van de Rekenkamer worden de rekeningen van den landrentmeester-generaal onderscheiden in die van de domeinen en die van de generaliteit. Met die van de generaliteit zijn bedoeld de hier beschreven bederekeningen. Zij komen na de afzwering niet meer voor, in verband met de wijziging, die het belastingstelsel destijds heeft ondergaan, welke medebracht, dat de Rekenkamer uitsluitend met het domeinbeheer belast bleef. De bederekeningen van GRAMAYE zijn, evenals zijn gewone rekeningen, te Brussel afgehoord. De Rekenkamer ontving daarvan alleen afschriften op papier, waarvan enkele bewaard en bij de origineelen geplaatst zijn. Die origineelen zijn n.l. in lateren tijd uit Roermond naar Arnhem gezonden. Het afschrift van de 3de rekening betreffende de in 1547 toegestane bede is eveneens van daar gekomen, in 1615. Hoewel zij niet op het beheer van de domeinen betrekking hebben, springt toch het belang van het bezit van deze rekeningen met de bijlagen voor de Rekenkamer in het oog vooral t.a.v. de rekeningen van de bede van 1547, waarvan de opbrengst in hoofdzaak voor de lossing van verpande domeinen is gebruikt.
III. Rekeningen van de landrentmeesters-generaal, 1557/69, 1574/76
N.B. Alleen onder de regeering van PHILIPS II, die op groote schaal domeinen heelt doen vervreemden en bezwaren om in zijn oorlogskosten te voorzien, zijn hiervan afzonderlijk rekeningen uitgebracht. Zie voorts hierover 1ste Afd. C I.
2159 Eerste en laatste rekening van THOMAS GRAMAYE wegens de verkooping, belasting en verpanding van domeinen, van 1557 Mei 9 tot 1560 Augustus 5, afgehoord 1561. Met rendantsexemplaar. 2 delen
N.B. Deze rekening heeft betrekking op de handelingen, vermeld in de rapporten onder no. 328, die tegelijk overgelegd zijn, evenals ook het deel, gemerkt D (no. 316), waarin de brieven zijn geregistreerd, die bij verschillende posten in margine vermeld zijn. Op fol. 1, 36 verso en 44 afschriften van commissiebrieven, fol. 2 vlg. een afschrift van de instructie der commissarissen tot de verkooping enz, van domeinen van 1557.
Bijlagen bij de rekening van THOMAS GRAMAYE, genoemd onder no. 2159
N.B. De reversbrieven zijn tezamen in zekere lade B geborgen geweest. Er zijn er vier niet ingeleverd. Overigens ontbreken slechts 6 bijlagen bij deze rekening.
2202 Eerste en laatste rekening van THOMAS GRAMAYE den Jongen wegens de verpanding van domeinen, van 1574 November 18 tot 1576 Juni 8, afgehoord 1581. 1 deel
N.B. Deze rekening heeft betrekking op de werkzaamheid van VAN DER BOE, BENTINCK en GRAMAYE tot verkrijging van 200 000 pond voor den koning. Zie den commissiebrief onder no. 330, waarvan een afschrift in deze rekening. Het tegelijk overgelegde verbaal (zie de aanteekening fol. 3) is niet aanwezig. Het register van pandbrieven, waarnaar herhaaldelijk in margine wordt verwezen, is dat onder no. 317.
Bijlagen bij de onder no. 2202 genoemde rekening van THOMAS GRAMAYE den Jongen over 1574/76 29 charters
N.B. De reversbrieven waren geborgen in zekere lade B. Er zijn er slechts twee verloren.
2203 Reversbrief voor de verpanding van 2 hoeven lands te Ede, 1578
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 2083.
2204 Reversbrief voor de verpanding van een weiland te Rheden, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1235.
2205 Reversbrief voor de verpanding van de Schothorster tiend onder Ede, alsmede de rapen-en novale tienden onder Barneveld, 1576
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1355.
2206 Reversbrief voor de verpanding van een tiend onder Twello, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1348.
2207 Reversbrief voor de verpanding van 3 stukken land onder Steenderen, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1361.
2208 Reversbrief voor de verpanding van 9 stukken land onder Steenderen, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1362.
2209 Reversbrief voor de verpanding van het Hertogenslag te Zutphen, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1397.
2210 Reversbrief voor de verpanding van de tienden Aver-en Nederenck en de smalle tiend te Hattem, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 2750.
2211 Reversbrief voor de verpanding van het slot Schuilenburg, c.a. 1575 (afschrift) 1 charter
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 861 I.
2212 Reversbrief voor de verpanding der tienden Wekerom en Lunteren onder Ede, 1577;
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1378.
2213 Reversbrief voor de. verpanding der tienden in het Aarderbroek onder Voorst, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1402.
2214 Reversbrief voor de verpanding van 1000 pond was jaarlijks uit den watermolen te Zutphen, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1151.
2215 Reversbrief voor de verpanding van 2 stukken land onder Steenderen, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1342.
2216 Reversbrief voor de verpanding van 3 tienden onder Terwolde, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1370.
2217 Reversbrief voor de hernieuwde verpanding van de heerlijkheid Swalmen en Asselt, 1578
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1384.
0012 Gelderse Rekenkamer
Inventaris
Derde afdeeling. Rekeningen en bijlagen
N.B. Van de bijlagen is de groote meerderheid verloren, gelijk in de inleiding is medegedeeld. Aangezien nu een gedetailleerde beschrijving van alle nog aanwezige bijlagen den inventaris te omvangrijk zou hebben gemaakt en het aan den anderen kant toch gewenscht scheen, op menig belangrijk stuk onder die bijlagen de aandacht te vestigen, is bij de beschrijving slechts in bepaalde gevallen de inhoud van de bijlagen aangegeven. Zoo zal men omschrijvingen aantreffen van de meeste bijlagen, die tot de Charterverzameling (0243) hebben behoord, en van vele stukken van dien aard, die bij de oudere rekeningen der landrentmeesters-generaal zijn overgelegd en waarvan de inhoud min of meer verrassend, althans opmerkelijk is. Hiermede is natuurlijk allerminst bedoeld, op de niet nader omschreven bijlagen het stempel van onbelangrijkheid te drukken, Op de omslagen, waarin bijlagen bewaard zijn, is aangeduid, tot welke rekeningen zij behooren.
B. Rekeningen van de landrentmeesters-generaal
III. Rekeningen van de landrentmeesters-generaal, 1557/69, 1574/76
N.B. Alleen onder de regeering van PHILIPS II, die op groote schaal domeinen heelt doen vervreemden en bezwaren om in zijn oorlogskosten te voorzien, zijn hiervan afzonderlijk rekeningen uitgebracht. Zie voorts hierover 1ste Afd. C I.

Bijlagen bij de onder no. 2202 genoemde rekening van THOMAS GRAMAYE den Jongen over 1574/76 29 charters
N.B. De reversbrieven waren geborgen in zekere lade B. Er zijn er slechts twee verloren.
2217
Reversbrief voor de hernieuwde verpanding van de heerlijkheid Swalmen en Asselt, 1578
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1384.
Datering:
1578

Vorige
Volgende

Gebruik CTRL + scroll om te scrollen

Ga
Organisatie: Gelders Archief
laatste wijziging 12-07-2022
1 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden
2218 Reversbrief voor de verpanding van een tiend onder Voorst, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1403.
2219 Reversbrief voor de verpanding van den Oxerhof, 1578
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1358.
2220 Reversbrief voor de verpanding van de beide Manenswaarden, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1368.
2221 Reversbrief voor de verpanding van de tiend te Beuningen, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 2095.
2222 Reversbrief voor de verpanding van de oude Hollickertiend te Nykerk, 1577
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1385.
2223 Reversbrief voor de verpanding van de goederen Nyenhuis en Leeuwenkamp onder Lochem, 1578
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1395.
2224 Reversbrief voor de verpanding van den hof te Lochem, 1578
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1249.
2225 Quitanties voor aan den ontvanger-generaal te Brussel afgedragen gelden, 1575-1580 6 charters
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nrs. 1317-1322.
2226 Quitantie voor het traktement, door den rendant en zijn medegecommitteerden ontvangen, 1578
N.B. Voorheen 0243 Charterverzameling, inv.nr. 1323.
2227 Stukken, behoorende tot de onder no. 2202 vermelde rekening van TH, GRAMAYE den Jongen over 1574/76. 1 omslag
IV. Rekeningen, namens de landrentmeesters-generaal afgelegd in verband met de naasting van de baronie Hedel en de aflossing van de daarop gevestigde schulden
N.B. Het batig slot der rekeningen van den rentmeester der domeinen van Hedel werd door den landrentmeester- generaal niet in zijn algemeene rekeningen verantwoord, omdat het in de eerste plaats bestemd was voor de rentebetaling van de hypotheken, op die domeinen gevestigd bij de naasting in 1699. De rekening van WILLEM COCK heeft betrekking op de naasting zelve, de overige op de rentebetaling. De geleidelijke aflossing der hypotheken heeft aan die administratie een einde gemaakt. Vgl. over die hypotheken no. 4399.
C. Rekeningen van de muntmeesters
D. Rekeningen van de ontvangers der riviertollen
N.B. De groote gapingen in de reeksen van deze rekeningen moeten ten deele verklaard worden uit het feit, dat de tollen herhaaldelijk voor een aantal jaren verpacht zijn geweest. De pachters legden geen rekening af, doch bepaalden zich tot het storten van de pachtsom in de kas van den landrentmeester-generaal. Evenwel worden ook meerendeels gemist de door NIJHOFF in zijn inventaris opgenomen rekeningen van de tollen te Arnhem, 1739-1810, Nijmegen, 1739-1809, Tiel (Meursche pandtol), 1758-1809, Tiel (Geldersche tol), 1739- 1810, Zalt-Bommel, 1739-1810. Deze rekeningen zijn n.l, met uitzondering van de eerste of de eerste 2 en van die over 1801 en vlg. jaren, 28 December 1839 op last van den griffier van de Staten BAUER tot scheurpapier gemaakt. De bewaarde rekeningen over 1800 en vlg. jaren zijn in dezen inventaris niet opgenomen, omdat zij niet tot het archief van de Rekenkamer behooren.
E. Rekeningen van de rentmeesters der subalterne rentambten
N.B. Afgezien van de rentambten in het Overkwartier en van enkele rentambten, die in de 16de eeuw met dat van de Veluwsche domeinen zijn vereenigd, is alleen het keurmeesterambt op de Veluwe in 1795 afgeschaft. Van de overige rentambten, waarvan hier rekeningen beschreven zijn, vindt men daarbij aansluitende rekeningen in de archieven der colleges, die na de opheffing van de Rekenkamer de domeinen hebben beheerd.
F. Rekeningen van de officieren van justitie
N.B. Deze rekeningen betreffen in hoofdzaak de baten, uit het landsheerlijke recht van jurisdictie voortvloeiende, en de kosten, waarmede de uitoefening daarvan gepaard ging, In den tijd, waaruit zij dateeren, overtroffen de kosten steeds de baten. In de rekeningen van sommige officieren zijn posten te vinden, die men eerder in rentmeestersrekeningen zou zoeken en die herinneren aan het feit, dat in de middeleeuwen die officieren tevens domeinen beheerden. Tegelijk rentmeester en officier van justitie is altijd geweest de waldgraaf van het Nederrijkswald, terwijl ook het drost-en rentambt van Kessel in ééne hand waren. In overeenstemming met de rekeningen van de landrentmeesters-generaal, waarin de bedoelde waldgraven en drosten tot de officieren van ontvang worden gerekend, zijn hunne rekeningen onder E hiervóór opgenomen. In 1795 zijn de meeste officiersambten blijven bestaan, zij het in vele gevallen onder andere titels. Het landdrostambt Veluwe en het richterambt van Arnhem en Veluwezoom zijn toen in een aantal zelfstandige richterambten gesplitst. Men zoeke de desbetreffende rekeningen, die dus bij de hier beschrevene aansluiten, in de archieven van de opvolgers der Rekenkamer in het domeinbeheer, van 1802 af in het archief der voor het afhooren dezer rekeningen ingestelde Auditiekamer.
G. Rekeningen van de griffiers van het Hof wegens het zegelrecht, 1553-1794
N.B. Deze rekeningen betreffen het groot zegel, met uitzondering van die, waarbij vermeld is, dat zij op het klein zegel betrekking hebben. Enkele er bij aansluitende rekeningen zijn bewaard in de archieven der opvolgers van de Rekenkamer in het domeinbeheer.
H. Rekeningen van de leengriffiers wegens de heergewaden der leenen, 1543-1795
N.B. In 1795 is het ambt van den leengriffier afgeschaft.
Vierde afdeeling. Tijdelijk aan de Rekenkamer opgedragen werkzaamheden
Vijfde afdeeling. In de rekenkamer gedeponeerde archivalia
Overige stukken
Supplement
Bijlagen tot den inventaris
laatste wijziging 31-07-2024
9.763 beschreven archiefstukken
7.522 gedigitaliseerd
totaal 706.261 bestanden

Kenmerken

Datering:
(1301-1542) 1543-1795 (1796-1813, 1915, 1936)
Auteur:
A.H. Martens van Sevenhoven
Categorie:
laatste wijziging 31-07-2024
9.763 beschreven archiefstukken
7.522 gedigitaliseerd
totaal 706.261 bestanden