Mijn Studiezaal (inloggen)
468 Familie Verheye van Citters, 1656-1843 ( Zeeuws Archief )
468
Familie Verheye van Citters, 1656-1843
Inleiding
In zijn verslag over 1876 deelde de archivaris van het Rijk, L.Ph.C. van den Bergh, de schenking mede van het belangrijke legaat door wijlen jhr mr J. de Witte van Citters aan het archief vermaakt (Verslagen omtrent 's Rijks Oude Archieven [VROA] 1865-1877 (1914), p. 117.). Hij vond het onnodig de waarde van deze documenten uiteen te zetten, die zowel een aantal brieven van de koning-stadhouder Willem III als van andere mannen van aanzien omvatten, niet alleen van belang voor de kennis van de Zeeuwse personen en toestanden, maar handelend over staats- en krijgszaken tevens van min of meer algemeen belang (alsvoren, p. 120).
In 1931 werd een aantal dezer stukken (vervolg legatie-archief Van Citters genoemd) overgedragen aan het Rijksarchief in Zeeland, die volgens het jaarverslag (VROA 1931. p. 135-136) de collectie Verheye van Citters op welkome wijze aanvulden, terwijl tevens een aantal stukken werd overgedragen, afkomstig van de raadpensionaris mr W.A. van Citters, die met de reeds op het Rijksarchief in Zeeland aanwezige papieren tot een geheel werden samengevoegd. De verzameling-mr. W.A. van Citters werd in 1945 door dr W.S. Unger beschreven, die daarbij geen melding maakt van de in 1931 geschonken stukken. Laatstgenoemde maakte ook een begin met de bewerking van het in 1931 ontvangen zogenaamde vervolg legatie-archief van Citters, die de collectie Verheye van Citters zou aanvullen. Het hoofdbestanddeel van dit legatie-archief, afkomstig van de gezant mr. Aarnout van Citters, berust op het Algemeen Rijksarchief (zie VROA 1865-1877, p. 117 vlg.). Van deze stukken berust een manuscript-inventaris op het Algemeen Rijksarchief, genummerd 1-62 die uitgezonderd de aan Zeeland overgedragen stukken de opgave volgt vermeld in de hiervoor genoemde Verslagen p. 117-120.
Inderdaad is de verzameling-Verheye van Citters aangevuld, blijkens het bijgevoegde supplement, maar niet met de in 1931 uit Den Haag ontvangen stukken. Deze collectie is in wezen gelaten, zoals ze werd ontvangen. Dr. Unger heeft in het Verslag over 1945 als juister voorgesteld deze stukken het archief Verheye-Van Citters te noemen, waar veel voor te zeggen valt, al zijn de grenzen tussen de verschillende archieven en verzamelingen (Verheye) Van Citters dikwijls zeer moeilijk te trekken. De bewerking leverde geen moeilijkheden op, daar duidelijk bleek dat het archief in twee stukken uiteenviel, namelijk: I. correspondentie van leden van de geslachten Verheye en Van Citters met verschillende staatslieden, en II. een aantal stukken, die moeilijk anders dan "van diverse aard" te qualificeren zijn, gezien de aard en bonte verscheidenheid dezer stukken.
Mr. Jacob Verheye van Citters (1753-1823) heeft zich met de ordening van de brieven en andere stukken bezig gehouden, althans hij heeft een deel van de omslagen van (potlood)-opschriften voorzien (hoewel de titel voor in de band (inv.nr 4) van de hand van mr Jacob van Citters (1708-1792) is; sporen van lijm (inv.nrs 1-2) en van liasgaten (inv.nrs 1, 8 en 21) wijzen op een vroegere ordening door Verheye van Citters of zijn voorzaten). Zijn kleinzoon, in de aanhef vermeld, heeft de collectie aan het Algemeen Rijksarchief vermaakt. De brieven en stukken zijn afkomstig van mr Jacob Verheye (1640-1718), afgevaardigde ter Staten-Generaal sedert 1677 en raadpensionaris van Zeeland (1687-1718); van mr Caspar van Citters (1674-1734), die vorengenoemde als raadpensionaris opvolgde en met een dochter, Magdalena Verheye, gehuwd was; van mr Jacob van Citters (1708-1792), burgemeester van Middelburg en zoon van Caspar. De man, die de ordening aanbracht, Jacob Verheye van Citters, was weer de zoon van evengenoemde Jacob.
Naast deze verzameling zijn bij het Zeeuws Archief ook nog de volgende, al in de negentiende en vroeg-twintigste eeuw aan het Rijksarchief in Zeeland overgedragen, bestanden van takken van de famile Van Citters in beheer:
- Verzameling Verheye van Citters (toegang 87);
- Recueils Van Citters (toegang 105);
- Verzameling W.A. van Citters (toegang 106).
Daarnaast zijn er ook recenter archieven van de familie Van Citters aan het Zeeuws Archief overgedragen.
- Verzameling Verheye van Citters (toegang 87);
- Recueils Van Citters (toegang 105);
- Verzameling W.A. van Citters (toegang 106).
Daarnaast zijn er ook recenter archieven van de familie Van Citters aan het Zeeuws Archief overgedragen.
Bij verwijzing naar dit archief zou bij voorkeur de volgende bronvermelding gebruikt moeten worden: Zeeuws Archief (ZA), archief Familie Verheye van Citters (Fam. VvC), inv.nr(s) ..., daarna verkort als: ZA, Fam. VvC, inv.nr(s) ... Vanwege het feit dat het Zeeuws Archief vele archieven en verzamelingen met de naam 'Van Citters' in beheer heeft, is een nauwkeurige bronvermelding van belang.
laatste wijziging 22-05-2023
58 beschreven archiefstukken
15 gedigitaliseerd
totaal 3.829 bestanden
Inventaris
3. Stukken afkomstig uit archief Aernout van Citters 
47 Aantekeningen van het besprokene tijdens vergaderingen van de Staten-Generaal n.a.v. voorstellen van Van Citters, raad in het Hof van Holland en Zeeland, namens de provincie Zeeland, 1677-1679. 1 omslag
468 Familie Verheye van Citters, 1656-1843
Inventaris
3. Stukken afkomstig uit archief Aernout van Citters
47
Aantekeningen van het besprokene tijdens vergaderingen van de Staten-Generaal n.a.v. voorstellen van Van Citters, raad in het Hof van Holland en Zeeland, namens de provincie Zeeland, 1677-1679. 1 omslag
laatste wijziging 22-05-2023
58 beschreven archiefstukken
15 gedigitaliseerd
totaal 3.829 bestanden
Kenmerken
Datering:
1656-1843
Andere namen:
Verheije van Citters
Omvang:
5 meter
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1955
Titel publicatie:
M.P. de Bruin, 'Het familiearchief Verheye-Van Citters', in: Rijksarchief in Zeeland. Gebundelde Inventarissen. Deel I ('s-Gravenhage 1962) 59-69
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland
Categorie:
laatste wijziging 22-05-2023
58 beschreven archiefstukken
15 gedigitaliseerd
totaal 3.829 bestanden
